Op 10 oktober 2019 stroomde de grote zaal van de Beurs van Berlage vol met Amsterdammers om te praten over de toekomstidealen voor een leefbare binnenstad. Zef Hemel overhandigde aan Burgemeester Halsema de visie “Een nieuwe historische binnenstad”, een essay 36 pagina’s. De hoogleraar Grootstedelijke Vraagstukken heeft voorjaar en zomer vele avonden in de Oude Kerk doorgebracht om met Amsterdammers te praten over hun bezorgdheden en hun wensen voor de binnenstad.
Dat leverde een tapijt aan ideeën en gedachten op. En vooral bezorgdheid, want vervreemding is het probleem. De binnenstad is voor veel Amsterdammers niet meer het gemeenschappelijke centrum, maar vooral een economische ruimte. Dat doet pijn, daar moet wat aan gedaan worden.
Lange termijn perspectief
De Visie Binnenstad schetst een lange termijn perspectief. Hoe kunnen bewoners hun binnenstad weer terugveroveren? Door langzaam en met aandacht te tuinieren, weer liefdevolle aandacht te geven aan de binnenstad. Door water en bodem goed te beheren en het water ook anders te gebruiken. En door de druk van de binnenstad weg te nemen door op de Zuidas, vlakbij het nieuwe Centraal Station, grote nationale en internationale trekkers te vestigen.
In de Visie worden lijnen geschetst voor de komende 5 jaar, een aanloop naar Amsterdam 750 jaar en langere lijnen de komende 15 jaar. Langzaam moeten met vele bewoners, bedrijven, culturele instellingen en investeerders en het stadsbestuur de neuzen worden gericht naar goed beheer en onderhoud van de binnenstad, een programma voor een binnenstad die weer een geliefde ontmoetingsruimte wordt. Dat vraagt tijd, dat vraagt inzet. Natuurlijk is aandacht en handhaving belangrijk, maar er moet ook worden geduwd:door supervisoren en door een Dienst Binnenstad. En vooral iedereen verleiden om actief bij te dragen aan een programma voor een boeiende binnenstad waar Amsterdammers zich weer thuisvoelen en een Zuidas als grootstedelijk kerngebied, waar ook toeristen graag naar toe gaan.
Oostelijke binnenstad
Bijzondere aandacht vraagt de oostelijke binnenstad, met het snoer van kennisinstellingen en cultuur, en de Stopera in het midden, maar helaas ook met de grootste doorsnijding van verkeer met Wibautstraat, Weesperstraat en Valkenburgerstraat. Dit gebied vraagt om een toekomstgerichte programmering en een actieve rol van burgers samen met de boeiende mix van onderwijs en cultuur in dit gebied. Dan kan de sociale functie weer terugkomen. De pleinen moeten attractief worden voor het stedelijk leven: Waterlooplein, JD Meijerplein, Mr Visserplein, Markenplein. De Visie bepleit het omvormen tot één openbare ruimte, zodat het weer de historische verbindende rol krijgt. Programma’s als Autoluw en Bruggen en Kades zijn hiervoor belangrijk.en de vele onderwijs en cultuurinstellingen kunnen met hun programmering hieraan bijdragen.
De Visie leverde veel vragen in de zaal op, discussiepunten en doorkijkjes naar een andere toekomst. Lange adem, en veel inzet, dat is de boodschap.
Het perspectief is wenkend: een binnenstad die niet meer wordt gemeden door Amsterdammers, maar een centrum waar de bewoners zich thuis voelen, elkaar ontmoeten en waar dus weer het gevoel ontstaat van ‘onze’ binnenstad.
Bijlage
AT5